از فراوان ترین و معمول ترین کانی های معدنی روی پوسته زمین (حدود 4% وزنی آن) است که در ترکیب بسیاری از سنگ ها می تواند وجود داشته باشد. سنگ کلسیت را در همه جا و به شکل های مختلف می تواند یافت تا جایی که آمارها نشان می دهد ترکیبات کربناتی و آهکی حدود 40% پوسته زمین را پوشانیده اند.کلسیت ترکیب اصلی سنگ های کربناتی رسوبی (سنگ آهک، گچ، تراورتن و..) است ولی در سنگ های آذرین (کربناتیت) و دگرگونی (مرمر، رگه های هیدروترمال) نیز یافت می شود. استالاکتيت (Stalactite) به صورت قندیل های آویزان در سقف غارها نمونه جالبی از این ترکیبات آهکی در طبیعت هستند.
ذخایر Calcite
ایتالیا دارای ذخایر با کیفت کلسیت بوده تا جایی که بهترین مرمرها از شهر کرارا ایتالیا استخراج می شوند. گاهی کریستال های آن می توانند تا 90 سانتی متر نیز رشد کنند. بلورهای شفاف کلسیت نیز در نقاط مختلف ایتالیا وجود دارند. نمونه های صورتی و سبز آلمان و کامبرلند انگلستان و ایالات متحده بسیار مشهورند. در ایالات متحده به خصوص میزوری، اکلاهما و جاپلین گونه های از کلسیت با رنگ زرد و کهربایی وجود دارند. انواع کلکسیونی آن در کشورهای مکزیک و نامیبیا و رومانی نیز معروفند. البته در ایران انواع و اقسام سنگ کلسیت وجود دارد که حجم زیادی از آن ها مصارف مصالح ساختمانی و نمونه های با کیفیتی در رنگ های زرد و سفید شیری و .. نیز به صورت بلورهایی با شکل دندان سگی، برگی، قلوه ای و.. وجود دارد.
شکل بلوری Calcite
کلسیت به دلیل داشتن شکل های کریستالی متنوع مشهور است و بیش از 800 شکل برای کریستال آن تا کنون تایید شده است. بیشتر مواقع به شکل دانه های بی شکل در سنگ های آهکی (معمولا درشت تر) و مرمر بروز می دهد. از نظر بلوری بیشتر مواقع شکلی اسکالنوهدرال یا اسپار دندان سگی و معمولا دوقلو، گاهی شکل قلب، دوقلوی پروانه ای، برگی، فانتوم و صدها شکل دیگر را دارد. هم چنین بلورهایی شش وجهی با سطح لوزی (رمبوهدرال) خاتمه یافته رایج است.این کانی می تواند با یک ضربه کوچک در جهت کلیواژ خود به راحتی تکه اسلایس مانند شود و خاصیت انکسار مضاعف نور ورودی به آن سبب می شود که سنگی مناسب برای کلاس های آموزشی باشد. کلسیت معمولا تحت نور UV دارای فلورسانس قرمز روشن به خصوص در نوع هایی که هم راه مقادیر کمی منگنز هستند می باشد. به طور کلی بلور کلسیت می تواند با مواد معدنی چون روی، منگنز و آهن هم نشینی داشته باشد.
چه طور می توان سنگ کلسیت را تشخیص داد؟
سختی پایین و شکل بلوری آن می تواند تا حد زیادی راهگشا باشد. ولی یک روش ساده تر البته تخریبی نیز وجود دارد!: « هیدروکلریک اسید » در حقیقت هیدروکلریک اسید به کربنات کلسیوم که ماده تشکیل دهنده کلسیت است حمله کرده و می تواند کلسیم موجود در آن را به راحتی آن را حل کند. این موضوع در از بین بردن کلسیت های مزاحم چسبیده روی بلورهایی چون کوارتز و.. بسیار عالی است زیرا هیدروکلریک اسید روی کوارتز اثری ندارد. این واکنش که هم راه با حباب (گاز CO2) هست راه حل خوبی برای تشخیص کلسیت می باشد.توجه کنید که از همان جوهر نمک های معمول بازار (30% هیدروکلریک اسید) نیز می توانید در این آزمایش استفاده کنید. هم چنین اصول ایمنی مثل ماسک و دست کش مخصوص نیز فراموش نکنید.
آیا این سنگ برای تراش مناسب است؟
بلورهای کلسیت با کیفیت بالا بسیار کم یابند و می توان آن ها را برای تراش نگین نیز استفاده نمود. هرچند سختی بسیار پایین آن و هم چنین ضربه پذیری بسیار بالای آن سبب شده از آن کم تر در جواهرسازی استفاده شود. تنوع رنگ و شکل های جالب نتراشیده آن سبب شده به عنوان سنگی کلکسیونی و دکوری قابل استفاده باشد.نمونه های شفاف آن در جزیره ایسلند بسیار شفاف و بی رنگ بوده و آن ها را با تراش کابوشن می تراشند که بعضا دارای پدیده چشم گربه ای صورتی رنگی هستند. در حقیقت هم بستری سنگ کلسیت را می توان با انواع سنگ کوارتز از آمیتیست گرفته تا عقیق و .. مشاهده کرد.
کاربردها و انواع سنگ کلسیت
- ضد اسید
کلسیت استفاده های فراوانی به عنوان ضد اسید بودن را داراست. برای هزاران سال، جهت خنثی کردن اسید خاک کشاورزی، با خورد کردن سنگ های آهکی و مرمر و پخش کردن آن ها روی خاک موجب بهبود آن می شدند. آن ها با گاهی با حرارت دادن این فرآیند را تسریع می بخشیدند. در صنعت نیز با توزیع پودر سنگ آهک جهت خنثی کردن اسید موجود در جریان ها آب های زیر زمینی استفاده می شود. از این خاصیت کلسیت در پزشکی نیز استفاده می شود و قرص هایی از کربنات کلسیوم برگرفته از سنگ های آهک با خلوص زیاد جهت از بین بردن اسید معده ساخته شده است.
- جاذب کننده
از سنگ آهک برای جذب مواد دیگر حین آتش گرفتن سوخت های فسیلی استفاده می شود. کلسیوم کربنات با دی اکسید سولفور و دیگر گازهای در حال سوختن واکنش داده و از وارد شدن آن ها به جو هوای آزاد جلوگیری می کند. جالب است بدانید در گذشته پودر سنگ آهک روی اجساد و یا اجساد بعد از سوخته شدن می ریختند تا از ورود بیماری های مرگ بار به محیط جلوگیری شود.
- ساختمان سازی، بنای یادبود و مجسمه سازی و ..
مرمر در اثر دگرگونی سنگ آهک تشکیل می شود و از آنجایی دارای سختی کم، حجم های بزرگ و نبود تخلخل است، سنگی بسیار عالی برای تراش و پولیش بوده و از آن در مجسمه، هرم ها (مصر قدیم و آمریکای لاتین)، کارهای هنری، سنگ قبر، ستون های بزرگ و.. استفاده می شود. کلسیت پایه و اساس ساختمان سازی است و از هزارن سال پیش تا کنون از آن در تولید سیمان، بتن، دوغاب و مایعی پرکننده، ساخت دیوار، پل و.. کاربرد داشته است.
- کاربردهای بسیار دیگر
از پودر کلسیت به عنوان رنگ دانه سفید استفاده می شود و جزو اولین کاربردهای نقاشان در تولید رنگ سفید بوده است. در معادن زغال سنگ از پودر سنگ آهک برای دیواره ها و سقف به عنوان پودری ایمن و غیر اشتعال جهت جلوگیری از وارد شدن گرد زغال سنگ به هوا به کار می رود.از خورده سنگ آهک یا مرمر به عنوان خوراکی حیوانات شیرده و یا مرغ با اضافه کردن آن به رژیم غذایی آن ها جهت تامین کلسیوم نیز استفاده می شود. کلسیت در کنترل کردن رنگ و تمیزی آب موثر است و هم چنین در کاهش سختی آب نیز کاربرد دارد. کاربردهای این کانی بسیار زیاد است و در صنایع کاغذ، تایر و پلاستیک و.. همیشه رد پایی از آن خواهید دید!
خواص سنگ کلسیت و انواع آن ها
از آن جایی که این کانی در رنگ های مختلفی وجود دارد در بحث چاکرا درمانی نیز اثرات مختلفی را دارد. دقت کنید که سنگ ها دارو یا درمان نیستند و استفاده از آن ها نیز تخصص خود را دارد.
خواص کلسیت شفاف (Clear Calcite)
نوع شفاف آن که به « کلسیت نوری » نیز معروف است اولین بار در ایسلند یافت شد ولی بعدها در مکزیک و دیگر مکان ها نیز یافت شده است. این سنگ تقویت کننده تمامی چاکراها بوده و موجب تسهیل آفرینش و وضوح درونی می شود. این کانی موجب ترغیب بخشندگی، رهایی از عصبانیت، تنفر و تکبر حسادت می شود. از خواص کلسیت شفاف به عنوان سنگ درمانی می توان به تحریک سوخت و ساز و شارش انرژی در ساسر حوزه انرژی فرد اشاره کرد.
خواص کلسیت آبی (Blue Calcite)
کلسیت های آبی به وفور در مکزیک یافت می شوند. برخی انواع آن با رنگ های آبی سیر در آفریقای جنوبی نیز وجود دارند. این سنگ یکی از تسکین دهنده ترین سنگ ها برای حوزه احساسی فرد است و چاکرای گلو (پنجم) و چشم سوم (ششم) را تحت تاثیر ارتعاش خود قرار می دهد. گفته می شود این سنگ تسهیل کننده دستیابی به خلاقیت های ناخود آگاه و خود بیان گری است. از خواص کلسیت آبی به عنوان کمک کننده در مشکلات تیروئیدی و لارنژیت استفاده می شود.
خواص سنگ کلسیت سبز (Green Calcite)
کلسیت های سبز با طیف رنگ هایی از سبز مات تا زمردی متغیر بوده و نمونه های با کیفیت آن در مکزیک یافت می شوند. این کانی فعال کننده چاکرای قلب (چهارم) بوده و استفاده از آن در چاکرا درمانی موجب القای دلسوزی و نوع دوستی، کمک به شخص در ارتباط با طبیعت، فرونشاندن و سرد کردن آتش خشم و رهایی از تنش های احساسی می گردد. از خواص کلسیت سبز در جهت پایش سلامت قلب و عروق، جوانسازی و نیرو بخشی استفاده می شود.
خواص کلسیت عسلی (Honey Calcite)
نمونه های باکیفیت کلسیت عسلی در مکزیک و ایالات متحده یافت شده و دارای طیف قهوه ای مات تا سیر و شفافیت هایی متغیر می باشند. کلسیت عسلی چاکراهای ریشه (اول)، ناف (سوم) و چشم سوم را تحت تاثیر خود قرار داده و می تواند فرد را در ثبات احساسی خود در طی مشکلات یاری نماید. هم چنین گفته می شود این کانی در تقویت استقامت و نیروی حیات یا نیروی جسمانی موثر است.
کلسیت نارنجی (Orange Calcite)
بهترین نوع کلکسیونی کلسیت نارنجی در مکزیک یافت شده و از نارنجی مات تا شفاف متغیراند و گاهی در آن ها میان باره های سفید رنگی به چشم می خورد. این سنگ چاکرای تناسلی (دوم) و ناف (سوم) را تقویت می کند. این کانی سبب القای عظیم انرژی برای عمل خلاقانه، یاری دادن فرد در معالجه آسیب های مرتبط با قدرت و میل جنسی، خلاقیت و اراده می شود. از خواص درمانی کلسیت نارنجی می توان به یاری دادن در لذت جنسی، تعادل هورمونی، سلامت سوخت و ساز بدن اشاره نمود.
خواص سنگ کلسیت صورتی (Pink Calcite)
کلسیت صورتی در پرو و بلغارستان یافت شده و از نظر شفافیت می تواند مات تا شفاف دیده شود. این سنگ مربوط به چاکرای قلب (چهارم) بوده و در رها شدن فرد از وابستگی های احساسی مخرب کمک می کند. این سنگ هیجانات عصبی و نا امیدی را کاهش داده و قلب فرد را با عشق درونی هماهنگ می کند. از خواص این سنگ می توان به درمان قلب و تصفیه دستگاه های گردش خون، یاری دادن در تغذیه سلولی و ترمیم بافت ها نام برد.
خواص کلسیت قرمز (Red Calcite)
نمونه های اعلی کلسیت قرمز یا سرخ در مکزیک یافت شده و طیف رنگی آن از قرمز مات تا روشن است. این کانی نیز چاکرای اول و هفتم را قدرت بخشیده و تسهیل کننده بعد معنوی فرد در جریانات مادی است. هم چنین در جهت حمایت از سلامتی دستگاه تولید مثل، رشد و چگالی استخوان ها تاثیر گذار است.
خواص کلسیت پرتو ستاره ای (Stellar Beam Calcite)
پرتو ستاره ای به نمونه های لوزی مختلف الاضلاع (اسکانلوهدرال) گفته می شود که بهترین نمونه های این نوع کلسیت از ایالت تنسی آمریکا استخراج شده و رنگ بیشتر آن ها قهوه ای طلایی است. این سنگ سوم، ششم و هفتم را تقویت کرده و تسهیل کننده هماهنگی با خرد کهن و آگاهی های مافوق بشری است. این سنگ هماهنگ کننده بدن جهت حمل انرژی هایی با ارتعاش بالاتر است و سبب از بین بردن تفکرات منفی و هدایت فرد به سوی آگاهی گسترده تر می شود.
منبع: سنگ شناس
